2014 / Eylül ayında en az 143 işçi yaşamını yitirdi..
Özel Güvenlik İşçi Hakları
“Torunlar, BOSCH, Hema, İSKİ, Güral Porselen, ENKA, İmbat Maden, TOKİ, Ekol Lojistik...”
2014 / Eylül ayında en az 143 işçi yaşamını yitird
“Ulan para Soma’nın da üstünü örttün ya, ne diyeyim. Para öyle bir şey işte”... Bu satırları Soma madenci katliamından sonra Torun Tower’da iş cinayetinde kaybettiğimiz kardeşimiz Menderes Meşe facebook hesabından paylaşmış...
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakan Davutoğlu, Çalışma Bakanı Çelik ve patronlar Soma sonrası iş cinayetlerine karşı sıçrayan tepkiyi yönetmek için kolları sıvadı. Bir yandan “bu işin fıtratında var” denilerek ve Diyanet hutbeleri de verilerek toplumun dinselleştirilmesi çabası içinde tepkiler içerilmeye çalışılıyor. Diğer yandan fonlu sosyal projeler, mesleki eğitim, ödül-ceza gibi çalışmalarla süreç yönetimi mekanizmaları devreye sokuluyor...
Ancak bizler iş cinayetlerinin önlenmesinin yolunun üretim sürecinde tek karar verenin işçiler olmasından geçtiğini biliyoruz... Diğer yandan iş cinayetlerinin önemli oranda azalması için güncel pratik önerilerimiz de var:
1- İşçilerin örgütlenme özgürlüğü önündeki engeller kaldırılmalıdır. İşçilerin sendika seçme özgürlüğü ve iş güvencesi sağlanmalıdır...
2- Başta taşeronlaştırma olmak üzere her türlü güvencesiz çalıştırma biçimi yasaklanmalıdır...
3- İşçi sağlığı kurulu işler hale gelmeli ve kurul işçi sağlığını etkileyen üretimin her hususuna müdahale edebilmelidir. Kurulun en az yarısını işçiler oluşturmalıdır... Yine sendikalar, meslek odaları ve uzmanların oluşturduğu heyetler söz ve karar sahibi olmalıdır...
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi işçiler, kamu çalışanları, işçi aileleri, doktorlar, mühendisler, akademisyenler, gazeteciler... ve onların örgütlenmelerinin oluşturduğu; devletten ve sermayeden bağımsız; sağlıklı ve güvenli çalışma mücadelesini yürüten bir koordinasyon, bir emek örgütüdür... Yazılı, görsel, dijital basından takip edebildiğimiz, emek-meslek örgütlerinden gelen bilgiler ve işçiler, işçi yakınlarının bildirimleri ışığında tespit edebildiğimiz kadarıyla Eylül ayında en az 143 işçi yaşamını yitirdi…
Elimize ulaşan yeni bildirimler ışığında 2014 yılında iş cinayetlerinin diğer aylara göre dağılımı şöyle...
Ocak ayında 97 işçi,
Şubat ayında 82 işçi,
Mart ayında 122 işçi,
Nisan ayında 121 işçi,
Mayıs ayında 417 işçi,
Haziran ayında 146 işçi
Temmuz ayında 127 işçi
Ağustos ayında 159 işçi yaşamını yitirdi...
Yani sadece 2014 yılının ilk dokuz ayında en az 1414 işçi aramızdan ayrıldı...
İnşaat, tarım, maden ve taşımacılık işkolları alarm veriyor...
İnşaat, Yol işkolunda 49 işçi;
Tarım, Orman işkolunda 28 emekçi;
Madencilik işkolunda 10 işçi;
Taşımacılık işkolunda 10 işçi;
Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 9 emekçi;
Metal işkolunda 9 işçi;
Enerji işkolunda 6 işçi;
Belediye, Genel İşler işkolunda 6 işçi;
Savunma, Güvenlik işkolunda 4 işçi;
Gıda, Şeker işkolunda 3 işçi;
Tekstil, Deri işkolunda 2 işçi;
Çimento, Toprak, Cam işkolunda 2 işçi;
Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 2 işçi;
Ağaç, Kağıt işkolunda 1 işçi;
Banka, Finans, Sigorta işkolunda 1 işçi;
Çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz/öğrenemediğimiz 3 işçi can verdi...
Eylül ayında yaşamını yitiren 143 emekçinin 128’i işçi, memur statüsünde çalışan ücretlilerden; 12’si çiftçilerden/küçük toprak sahiplerinden ve 3’ü kendi hesabına çalışanlardan/esnaflardan oluşuyor...
İşçiler en çok düşme, ezilme/göçük ve trafik/servis kazaları nedeniyle can verdi...
Düşme nedeniyle 40 işçi;
Ezilme, Göçük nedeniyle 29 işçi;
Trafik, Servis Kazası nedeniyle 28 işçi;
Diğer nedenlerden dolayı (kalp krizi, KKKA, intihar, yıldırım düşmesi, saldırı vb.) 20 işçi;
Elektrik Çarpması nedeniyle 17 işçi;
Nesne Düşmesi, Çarpması nedeniyle 3 işçi;
Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 3 işçi;
Kesilme, Kopma nedeniyle 2 işçi;
Patlama, Yanma nedeniyle 1 işçi can verdi...
Slikozis her sektörde öldürmeye devam ediyor... 24 Eylül’de Kütahya’da 38 yaşındaki işçi Fatih Topçuoğlu yaşamını yitirdi. Fatih, 2002 ile 2012 yılları arasında Güral Porselen’de hammadde bölümünde çalıştı. Yakalandığı meslek hastalığı (slikozis) nedeniyle işten ayrıldı ve şirket aleyhine dava açtı. Ankara Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Kocatepe Sağlık ve Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından yüzde 69 oranında iş göremezlik raporu almıştı. SGK tarafından maluliyet maaşına bağlanırken şirket aleyhine manevi tazminat davası açıldı ancak mahkeme sonuçlanmadan aramızdan ayrıldı. Güral Porselen’e ait olan işyeri daha önce de müfettişler tarafından “meslek hastalıklarına neden olacak işyeri” olarak nitelendirilmişti.
Daha evvel kot kumlama ile başlayan ve diş teknisyenleri ile devam eden slikozis kaynaklı iş cinayetleri şimdi de porselen işçileriyle devam ediyor. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi olarak bizler de önümüzdeki günlerde mücadelemizi meslek hastalıklarına dönük olarak genişleterek sürdüreceğiz...
Eylül ayında iş cinayetlerinde 11 kadın işçi can verdi...
Çiftçiler Keziban Can, Zeynep Delen, Meliha Kahriman ve Nurten Halıcı...
Mevsimlik tarım işçileri Saniye Özçelik, Serpil Özçelik, Dijle Karakaş ve Ayşe Güler...
Tekstil işçisi Seher Tansuk...
Banka çalışanı Zehra Tigün...
Esnaf Suzan Özpeynirci...
Eylül ayında iş cinayetlerinde 5 çocuk işçi can verdi...
11 yaşındaki mevsimlik pamuk işçisi Raid Hasan, Suriye’deki savaştan kaçıp geldiği Gaziantep’te tarlanın kenarında araba çarpması sonucu can verdi...
11 yaşındaki mevsimlik fındık işçisi Dijle Karakaş, içinde bulunduğu Karadeniz’den fındık toplamadan dönen mevsimlik işçileri taşıyan minibüsün Diyarbakır’da devrilmesi sonucu can verdi...
16 yaşındaki çoban Berkan Altay, Muş’ta hayvan otlatırken yıldırım düşmesi sonucu can verdi...
16 yaşındaki çoban Yusuf Toprak, Sakarya’da hayvan otlatırken yıldırım düşmesi sonucu can verdi...
16 yaşındaki Samır Muhammed, Suriye’deki savaştan kaçıp geldiği Mardin’de tarlada çalışırken elektrik akımına kapılarak can verdi...
Yine vurgulamamız gereken bir konu da tarım, gıda, ağaç, büro, ticaret, sinema, metal, inşaat, enerji, taşımacılık ve belediye işkollarında emekli /emeklilik çağında çalışan 25 işçinin can vermesi...
Eylül ayında iş cinayetlerinde 4 göçmen işçi can verdi...
Göçmen işçiler çalışma koşullarının ve işçi sağlığının en altından, sömürünün de en derininden ‘Türkiye ekonomisine’ entegre olmuş durumdadır. Bugün Türkiyeli nüfusun neredeyse 40’ta biri oranında ‘en ucuzundan emek ve çıplak beden sömürüsüne açılmış’ erkek, kadın ve çocuk iki senedir ‘iş piyasanının’ kuralları çerçevesinde yaşıyor... İki yıldır raporlarımızda belirtmemize rağmen göçmen işçilerin ‘iş cinayetleri ve hastalıklarını’, her türlü çalışma hayatında yaşadığı şiddeti kayıt altına almak çok zor. Çünkü emek piyasasının en altındalar, kayıtsızlar ve hatta kağıtsızlar... Bu noktada emek hareketinin, işçi sınıfının bu çok derinden sömürülen sığınmacı ve göçmen işçi kesimine de gözlerini, kulaklarını, mücadelesini açmasının vazgeçilmez olduğunun altını çizelim...
Suriyeli pamuk işçisi Raid Hasan’a Gaziantep’te çalıştığı tarlanın kenarındaki yolda otomobil çarptı...
Suriyeli tarım işçisi Samır Muhammed Mardin’de tarlada çalışırken elektrik akımına kapıldı...
Çinli maden işçisi Wenliang ZhangBartın’da kömür madeninde galeri açılması sırasında göçük altında kaldı...
Adını öğrenemediğimiz Bulgar tır şoförü Kocaeli’nde ön lastiğinin patlaması sonucu devrilen aracının altında ezildi...
İş cinayetleri en çok İstanbul, İzmir, Ankara, Antalya, Aydın, Kocaeli, Konya, Manisa ve Mersin’de can aldı...
22 ölüm İstanbul’da;
6 ölüm İzmir’de;
5’er ölüm Ankara, Antalya, Aydın, Kocaeli, Konya, Manisa ve Mersin’de;
4’er ölüm Bursa, Diyarbakır ve Şanlıurfa’da;
3’er ölüm Gaziantep, Isparta, Karabük, Kastamonu, Sakarya ve Samsun’da;
2’şer ölüm Balıkesir, Çankırı, Erzurum, Eskişehir, Karaman, Kayseri, Sivas, Şırnak, Tekirdağ ve Van’da;
1’er ölüm ise Adana, Adıyaman, Afyon, Aksaray, Bartın, Batman, Bolu, Burdur, Denizli, Edirne, Elazığ, Giresun, Gümüşhane, Hatay, Iğdır, Kahramanmaraş, Kırşehir, Kütahya, Mardin, Muğla, Muş, Ordu, Osmaniye, Rize, Siirt, Sinop, Tokat, Trabzon, Zonguldak ve Libya’da yaşandı...
İşçilerin örgütlenme özgürlüğü önündeki engeller kaldırılsın...
Taşeron ölüm demektir, yasaklansın...
İş kazası, fıtrat, kader değil yaşananlar cinayet ve katliamdır...
Sorumlular sermaye ve devlettir...
Adalet istiyoruz...
2014 / Eylül ayında iş cinayetlerinde yaşamını yitiren Nuri Erbay, Raid Hasan, Hasan Boz, Saniye Özçelik, Serpil Özçelik, Özcan Bakır, Süleyman Akman, Keziban Can, Ahmet Delen, Zeynep Delen, Mustafa Çetinkaya, İhsan Güzen, Ahmet Karakaya, Dijle Karakaş, Berkan Altay, Vahittin Çataloğlu, Metin Bilekli, Mehmet Ekşi, Emin Akçay, Meliha Kahriman, Nurten Halıcı, Yusuf Toprak, Orhan Şenol, Serhat Balaban, Hüsnü Küçüktekin, Samır Muhammed, Ayşe Güler, Mehmet Durmaz, Tuncay Ergeldi, Halit Karaçoban, Şafak Çelik, Şahap Kaplan, Talip Yuğnük, Mehmet Ata Kutlu, Wenliang Zhang, Sabri Akyüz, İbrahim Ertürk, Mustafa Akay, Ağa Aydemir, Sabri Mağrur, Metin Keskin, Seher Tansuk, Rıfat Sarışın, Bahtiyar Kösemikoğlu, Zehra Tigün, Hüseyin Altınay, Gülhan Boru, Aydın Bezirganoğlu, Haluk Kardaşlar, Helaç Karabaş, Yüksel Cebar, Suzan Özpeynirci, Engin Küçüktopuz, Şenol Ünlü, Fatih Topçuoğlu, Halil Okutucu, Mustafa Avşar, Erdinç Çoban, Sedat Güneş, İbrahim Numaş, Ferhat Akgül, Ahmet Yıltak, Ömer Esmer, Zeynel Agğez, Serdar Özdemir, İsmet Yalçın, Mustafa Akbaş, Enver Kurtdiş, Ömer Özbek, Yusuf Aydın, Ali Çiftçi, Murat Yüksel, Osman Uzun, Özkan Cerit, Asım Aybilek, İlker Öztürk, Aslan Güler, Muammer Atılay, Hakan Seçkin, Rıza Bozkurt, İsmail Sağlam, Ekrem Durgut, Mehmet İsa Dumlu, İsmail Kılıçarslan, Ali Aşir, Kıyas Kahraman, Serkan Aydın, Metin Boğmalık, Ahmet Çakmak, Mehmet Albayrak, Şevket Almas, Ümit Can, Habib Kılıç, Hasan Karagöz, Muhsin Ağrıdağı, Hamdi Kunduz, Mustafa Ay, Tahir Kara, Hıdır Ali Genç, İsmail Sarıtaş, Bilal Bal, Cengiz Tatoğlu, Murat Usta, Menderes Meşe, Vahdet Biçer, Ferdi Kara, Cengiz Bilgi, Seçkin Hereklioğlu, Hasan Bilir, Enver Algül, Rahim İşli, Aydın Akgül, Hüseyin Saya, Davut Sancar, Levent Keser, Yusuf Yıldız, Süleyman Ulu, Mehmet Bulut, Tuncay Hakan, Erhan Çakmak, Mehmet Yeniçeri, Sinan Doğraylı, Ethem Güleç, Halil Taykaya, Yunus Kemal G., Sedat Ceylan, Müceste Özdölek, Seyit Ahmet Dinç, Mustafa Tayfun Yağcı, Hasan Özsoy, Süphan Çeçe, Seyit Barkın, Ahmet Düzen, Kubilay B., Kadir Daştan, Orhan Çobanoğlu, Mehmet Kaymak, Mehmet Anar, Turan Cingöz, Haşim Karasu, Yunus Işık ve ismini öğrenemediğimiz iki işçiyi saygıyla anıyoruz!.