İş Sağlığı ve Güvenliği Teknikeri Mesleği

İş Sağlığı ve Güvenliği Teknikeri Mesleği ve Özellikleri İşyerlerini, işin yürütülmesi nedeniyle oluşan tehlikelerden uzaklaştırmak ve sağlığa zarar verebilecek koşullardan arındırarak, daha iyi bir çalışma ortamı sağlamak için bir plan dahilinde iş güvenliği ile görevli mühendise bağlı olarak çalışan kişidir.

GÖREVLER - İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatına uygun olarak işyerinde gerekli çalışmaların yapılmasını sağlar, - İşyerindeki tehlikelerin tanımlanmasını ve risk değerlendirmesinin yapılmasını, tehlikelerin ortadan kaldırılmasını ve risklerin kontrol altına alınmasını sağlamak için önerilerde bulunur bu hususlarla ilgili işverene rapor verir, - İşin ve işyerinin özelliklerine uygun olarak tehlikeleri kaynağında yok etmeye yönelik tedbirlere öncelik vererek gerekirse ölçümlere dayalı değerlendirme yapar, alınması gerekli güvenlik önlemleri konusunda, çalışanların veya temsilcilerinin görüşünü de alarak işverene önerilerde bulunur ve uygulamaların takibini yapar, - İşyerinde yapılacak periyodik kontrol, bakım ve ölçümleri planlar, hazırlanan planların uygulanmasını sağlar, -

Risk değerlendirme sonuçlarını da dikkate alarak, ani veya yakın tehlike durumları ve kazaların potansiyelini tanımlayan ve bunlara ilişkin risklerin nasıl önleneceğini gösteren acil durum planlarını hazırlar ve gerekli tatbikatların yapılmasını sağlar, -

Yangın ve patlamaların önlenmesi, yangın ve patlama durumunda önlemlerin alınması, yangından korunma teçhizatı ve araçlarının kontrol edilmesi, yangın ekiplerinin oluşturulması, yangın tatbikatı gibi yangından korunma ve yangınla mücadele çalışmalarını yönetir ve ilgili kayıtların tutulmasını sağlar, -

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu toplantılarına katılır, kurula işyerinin sağlık ve güvenlik durumu ile ilgili bilgi verir ve önerilerde bulunur, - İşyeri Sağlık Birimi ile işbirliği içinde çalışarak işyerinin sağlık ve güvenlik durumunu, işyerinde olabilecek kaza ve meslek hastalıklarını işyeri hekimi ile değerlendirir ve değerlendirme sonuçlarına göre önleyici faaliyet planlarını yapar ve uygulanmasını sağlar, -

İşyerinde meydana gelen kaza veya meslek hastalıklarının tekrarlanmaması için inceleme ve araştırma yaparak düzeltici faaliyet planlarını yapar ve uygulanmasını sağlar, - İşyerinde yapılan inceleme ve araştırmalar için yöntemler geliştirir, bu yöntemlerle ilgili çalışanları bilgilendirir, her incelemeden sonra inceleme formlarını doldurur ve gereği için işverene bildirerek sonuçlarını takip eder, formların değerlendirme ve izlenmesi amacıyla muhafazasını sağlar, - İşyerine yeni bir sistem kurulması veya makine ya da cihaz alınması halinde; kurulacak sistem veya alınacak makine ya da cihaz ile ilgili olarak risk değerlendirmesi yaparak sağlık ve güvenlik yönünden aranan özellikleri belirler ve bu özelliklere uygun sistemin kurulması, makine veya cihazın alınması için işverene rapor verir, - Uygun nitelikteki kişisel koruyucuların seçimi, sağlanması, kullanılması, bakımı ve test edilmesi ile ilgili bilgi ve önerileri hakkında işverene rapor verir.

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER - Düzenli kontrol listeleri, - Sonometre, lüks metre, oksijen metre, ekslosimetre, ayro metre, termometre (havadaki nem durumunu, ısıyı, ışık durumunu, hava basıncını vb. ölçüm cihazları) - Bilgisayar, - Basit büro malzemeleri, (kağıt, kalem, renkli boya ve kalemler delikli zımba, tel zımba, renkli kartonlar vb.) MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER İş Sağlığı ve Güvenliği teknikeri olmak isteyenlerin; - Genel ve sayısal yeteneğe sahip, - Fen bilimleri alanına ilgili - Ayrıntıları algılayabilen, - Yoğun ve yaygın dikkati güçlü stres altında çalışabilen, - Çabuk ve doğru karar verebilen, - Tertipli ve düzenli çalışabilen, tedbirli olan, - Yönergeleri izleyebilen, - Sorumluluk sahibi, kimseler olması gerekir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI İş Sağlığı ve Güvenliği Teknikerleri, çalıştığı işletmeye göre açık veya kapalı ortamlarda sıcak, soğuk, ani ısı değişimi olan, nemli, tozlu, kokulu, gürültülü, hava akımı olan bölümlerde görev yapabilirler. Çalışma alanı üretimin yapıldığı her yerdir. Tam gün çalışma, gece çalışması, vardiyalı çalışma, hafta sonu çalışması söz konusudur. Üretim alanının büyüklüğüne göre yürüme ve dikkat gerektiren bir çalışma gerçekleştirirler. Dinleme, düşünme, konuşma ayakta durma, yürüme mesleğin gerektirdiği etkinliklerdir.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Bu bölümden mezun olanların iş bulmaları oldukça geniş bir alanı kapsamaktadır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi Müdürlükleri ve diğer kamu kuruluşları ile özel sektörde iş bulabilirler. Ülkemizde yeniden düzenlenen 4857 Sayılı İş Kanunu Kamuda ve özel sektörde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği ile ilgili çalışmaların yapılmasını zorunlu kılmış yeni yaptırımlar getirmiştir. Bunun sonucunda da işletmelerde İşçi Sağlığı ve Güvenliği bölüm mezunlarına duyulan ihtiyaç yoğunlaşarak artmaktadır.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimi, Üniversitelere bağlı Meslek Yüksekokullarının “İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği” programında verilmektedir. MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI - Meslek liselerinin Yaşlı Hizmetleri, Acil Tıp Teknisyenliği, İlk Yardım ve Acil Bakım Teknisyenliği bölümlerinden mezun olanlar “İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği” ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler. - Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kalan kontenjanlara isteklerine ve ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli “Sayısal (SAY-1)” puanı almaları gerekir.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Eğitim süresi lise veya dengi okuldan sonra iki yıldır. Eğitim süresince; - Yönetim, Denetim, Makine ve Techizat, İş Güvenliği, Bilgisayar, Temel İletişim, Kayıt-İstatistik, İşçi Sağlığı, İtfaiyecilik Eğitimi, Ergonomi, İSİĞ Yönetim Sistemleri, İş Güvenliği Mevzuatı, Çevre Koruma, Kurtarma Bilgisi, İlk Yardım, Elektrik İş Güvenliği, Yangından Korunma Yöntemleri, İş Hijyeni, Kimyasallar ve Tehlikeleri, Toplam Kalite ve Enteğre Yönetimi, Taşıma ve Depolama, İş Güvenliği Eğitim Metodları, Etiketleme ve İşaretleme, İş Hukuku, Yabancı Dil,Türkçe, Matematik, Genel Kimya, Fizik ve Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi dersleri verilmektedir.

MESLEKTE İLERLEME “İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği” ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde “Sosyal Hizmetler” lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler. Bölüm mezunlarının 4857 sayılı İş Kanunu çerçevesinde çıkarılan İş Güvenliği ile görevli elemanların çalışmaları hakkında yönetmelik gereği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen iş güvenliği uzmanlığı sertifikasına sahip olmaları gerekir.

Bu sertifikalar A sınıfı, B sınıfı ve C sınıfı olarak ayrıştırılmıştır. A sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Sertifikasına sahip olmak için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezinde İş Sağlığı ve Güvenliği alanında en az 10 yıl çalışmış olmak veya Kamu kurum kuruluşlarında veya özel sektörde İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili olarak en az 8 yıl görev yaptığını belgelemek ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca açılacak sınavda başarılı olmak gerekmektedir. B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Sertifikasına sahip olabilmek için

Kamu kurum ve kuruluşlarında veya özel sektörde iş güvenliği ile ilgili olarak en az üç yıl görev yaptığını belgelemek ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca açılacak sertifika eğitim programına katılmak ve sınavda başarılı olmak gerekmektedir. B sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Sertifikası ile en az üç yıl görev yaptıklarını belgeleyenler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca düzenlenen eğitime katılarak yapılacak sınavda başarılı olmak kaydı ile A sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Sertifikası alabilirler.

C Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Sertifikasına sahip olabilmek için ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca düzenlenen sertifika eğitim programlarına katılmak ve eğitim sonunda düzenlenecek sınavda başarılı olmak gerekmektedir. C Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Sertifikası ile en az üç yıl görev yaptıklarını belgeleyen ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca düzenlenen eğitime katılarak yapılacak sınavda başarılı olanlar B sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Sertifikası alabilirler. İş güvenliği uzmanlarının sertifikalarını aldıkları tarihten itibaren, 5 yıllık periyotlarla, Bakanlıkça düzenlenen bilgi yenileme eğitimine katılmaları zorunludur. Bu eğitime katılmayan iş güvenliği uzmanlarının sertifikaları geçersiz sayılır.

BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU Eğitim süresince Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağladığı öğrenci kredilerinden ve harç kredilerinden faydalanabilirler, çeşitli kurum ve kuruluşlardan burs alabilirler. Meslek elemanları kamu kurum ve kuruluşlarında çalışmak istemeleri durumunda 10. derecenin 2. kademesi ile göreve başlarlar. Maaşları her yıl bütçe kanununa göre belirlenmektedir. Özel sektörde ise çalışılan yer, tecrübe vb. durumlara göre kazanç durumu değişiklik göstermektedir. Ücretler asgari ücretin 2-3 katı arasında değişmektedir. DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER - İlgili eğitim kurumları, - Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi, - Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.