Kısa Çalışma Ödeneğinde Hileli uygulamalar ile hırsızlık yaparak devleti dolandırıyorlar

Koronavirüse karşı çalışma hayatında alınan en önemli tedbir kısa çalışma. Bu kapsamda koşulların esnetilmesiyle kısa çalışma etkin bir şekilde uygulanıyor. Ancak kısa çalışmanın hızlı ve işveren beyanıyla yürütülüyor olmasının istismar edilmeye başlandığı yönünde şikayetler gelmeye başladı. İşverenler kısa çalışmayı hileli uygularsa sonuçları ağır olur. GÖZ AÇTIRILMAYACAK İŞKUR’un normalleşmeyle birlikte hukuka aykırı uygulamalara göz açtırmayacağı unutulmamalı. İŞKUR ödemeleri işçilere bir an önce yapmak amacıyla uygunluk tespitlerini beklemiyor. İşverenin İŞKUR’a verdiği beyan doğru kabul ediliyor ve hesaplanıp işçilere ödeniyor. Örneğin işveren 1 Nisan’da işyerini kapattığını beyan etmişse İŞKUR bu beyana göre kısa çalışma ödeneği hesaplıyor. Ancak işveren buna rağmen işçilerin bir bölümünü çalıştırmaya devam ederse, ödenekler İŞKUR tarafından faiziyle işverenden geri istenecek. BEYANA GÖRE ÇALIŞMA Bazı işyerleri ise bu süreçte kapanmadı ancak çalışma süreleri azaldı. Açılan AVM’lerde bile çalışma süreleri koronavirüs öncesi gibi değil. Bu gibi işyerlerinde işçilerin kısa çalışma ödenekleri işverenlerin işçiyi haftada kaç saat çalıştırdığına göre hesaplanıyor. İşveren işçiyi haftada 22.5 saat yani yarı süreyle çalıştıracağını beyan etmişse İŞKUR 15 gün kısa çalışma ödeneği ödüyor. Bu durumda işçinin işveren tarafından yarım çalıştırılması esastır. Yani koronavirüs öncesi haftada 6 gün çalışılıyorsa bu beyana göre işçinin çalışma gününün 3’e inmesi gerekir. Ancak işçinin 3 günden fazla çalıştırılması halinde hukuka aykırı bir durum söz konusu olur ve ileride yapılacak bir tespit veya şikâyete göre İŞKUR’un fazla ödediği kısa çalışma ödenekleri işverenden faiziyle birlikte geri istenir. İŞÇİYE FESİH HAKKI DOĞAR İşçiler hukuka aykırı uygulamalara maruz kalmaları halinde iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. İşçi öncelikle işverene ihtar çekebilir. Buna rağmen ücreti ödenmezse, iş sözleşmesini feshedip tazminatı ve alacakları için önce arabulucu sonra mahkeme yoluna gidebilir. HEM ÇALIŞTIRIP HEM ÖDENEK ALANLAR VAR Özellikle küçük işyerlerinde işverenlerin kısa çalışma ödeneği için başvuru yaptığı fakat işçileri normal çalışma süreleriyle çalıştırmaya devam ettiği yönünde pek çok şikayet var. Bazı işverenlerin de işçilerden kısa çalışma ödeneklerini istediği ve bu konuda baskı yaptığı yönünde şikayetler geliyor. FATURA KABARIK: CEZA YER, FAİZİYLE GERİ ÖDER BU YIL TEKRAR DESTEK ALAMAZ Hileli uygulamalar tespit edilirse işverenler; • İşçilerine bu süreç boyunca ödemedikleri ücretlerini faiziyle ödemek durumunda kalırlar. • Ödenen kısa çalışma ödeneğini İŞKUR’a faiziyle ödemek zorunda kalırlar. • İşçinin ücretindeki sigorta primlerini gecikme zammı ve cezasıyla SGK’ya ödemeleri gerekir, söz konusu primler için sigorta prim teşviklerinden faydalanamazlar. • İlgili dönemdeki asgari ücret desteğini iade etmeleri gerekir ve bu yıl bir daha asgari ücret desteğinden yararlanamazlar. • Çalışanlarını bu uygulamalar nedeniyle kaybetmeleri ve kıdem tazminatı yüküyle karşılaşmaları da söz konusu olur.  Okan Güray Bülbül - Akşam Gazetesi