Özel güvenlik görevlisinin 2 gün gündüz, 2 gün gece ve 2 gün dinlenme şeklinde fazla mesai verilmesi

İşverenlerin uygulamada en fazla yaptıkları bordro hilesi maaşı bölerek bir kısmını ücret, bir kısmını ise mesai olarak göstermesidir. Bunun nedeni devlete daha az vergi ve prim ödemek ayrıca mesai ve genel tatil parası ödememek suretiyle haksız kazanç elde etme yoluna gitmeleridir. Yukarda belirttiğimiz gibi bordrolara, bordro yoksa banka şubesinde verilen dekontlara şerh düşürüldüğü takdirde çalışanlar fazlaya ilişkin haklarını tanık dahil her türlü delil ile ispatlama imkanına kavuşur. Aksi halde çalışanın hak kaybı çok büyüktür. Maşalarınız Bankaların gişelerinden çekin ve imzaladığınız dekontların üzerinden şu ibareyi yazı bu benim maaşımdır fazlaya ilişkin hakların saklıdır

FAZLA ÇALIŞMA  BORDROLAR   BANKA ÖDEMELERİ GECE ÇALIŞMALARI

ÖZET:

İçerdikleri ücretlerin işçiye banka kanalıyla ödendiği tespit edilen bordrolar imzalı bordro hükmünde olup, bu bordrolarda tahakkuk ettirilen fazla çalışmalardan daha fazla çalışma yapıldığı yazılı delil ile ispatlanmalıdır. İşyerinde iki gün gece, iki gün gündüz, iki gün dinlenme şeklinde çalışan işçinin haftalık 45 saati aşan çalışması bulunmasa da gece çalışmalarındaki 7,5 saati aşan çalışmalar fazla çalışma sayılmalıdır.

Y. 9 HD., E. 2015/9628, K. 2017/1010, T. 31.1.2017

A) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili; müvekkilinin, 16/01/2008 tarihinden itibaren asıl işveren ... Gayrimenkul Yatırım A.Ş. ve alt işveren ... Savunma ve Güvenlik Sistemleri San. A.Ş.'de vardiya amiri olarak çalışmaya başladığını, aylık net ücretinin 1.400,00 TL olduğunu, 310,00 TL yemek ve yol yardımı aldığını, ... AVM Yönetimi'nce elden ödenen 100,00 TL olmak üzere ücretinin toplam 1.810,00 TL olduğunu, sigorta primlerinin eksik bildirildiğini, çalışma saatlerinin iki gece, iki gündüz ve iki off olarak 12 saat üzerinden 5 gün çalışıldığını, diğer güvenlik görevlilerinin durumuna göre bazen 6 bazen 7 gün çalıştığını, davacının yıllık izinde ve raporlu olduğu dönemlerde ücretlerinin kesildiğini, 2014 Şubat ayında davacı ve arkadaşlarına ... ile sözleşmenin sona ereceğini bu nedenle istifa etmelerinin gerektiğini aksi halde uzak yerlerde görevlendirileceklerini, maaşlarının düşeceğini, yol ve yemek yardımlarının kesileceğinin bildirildiğini bu nedenle müvekkilinin iş akdini 27/02/2014 tarihinde haklı nedenle feshettiğini ileri sürerek; kıdem tazminatı, ücret, genel tatil yıllık izin ve fazla çalışma ücretlerinin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

B) Davalılar Vekilleri Cevaplarında Özetle:

Davalı ...'nin vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının alacaklarının zamanaşımı def-i nedeniyle reddinin gerektiğini, müvekkili şirketin asıl işverenlik vasfının 28/02/2014 tarihinde sona erdiğini, müvekkili şirketin davada taraf olmadığını, davacı ile müvekkili şirket arasında iş sözleşmesinin var olmadığını, davacının yeni projede görevlendirildiğini ancak davacının kabul etmediğini, hakkında yerine gitmediğinden bahisle tutanak tutulduğunu, davacıya tüm alacaklarının ödendiğini savunmuştur.

Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının alacaklarına yönelik zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının davalı işyerinde ... AVM ... projesinde 16/01/2008-28/02/2014 tarihleri arasında güvenlik görevlisi, vardiya amiri olarak çalıştığını, davacıya hak ettiği tüm işçilik alacaklarının ödendiğini, ... AVM ... projesinin sonlanması nedeniyle davacıya özlük hakları saklı kalmak şartı ile yeni projede görevlendirildiğini ve davacının kabul ettiğini, davacının 09, 10. 11/03/2014 tarihlerinde mazeretsiz olarak işe gelmediğini, bu nedenle davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağını, işyerinde fazla mesai yaptırılmadığını, tüm alacaklarının ödendiğini savunarak; davanın reddini talep etmiştir.

C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

D) Temyiz:

Karar süresinde davalılar vekillerince temyiz edilmiştir.

E) Gerekçe:

1- Dosyadaki yazılara, delillerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalıların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2- Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır. Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır. İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır. Somut uyuşmazlıkta tanık anlatımları dikkate alınarak, davacının fazla çalışma yaptığı ve ücretinin de ödenmediğinin kabulü ile alacak hüküm altına alınmıştır. Dosya içerisinde davacı işçiye ait ücret hesap pusulaları bulunmakta olup, bu hesap pusulaları incelendiğinde fazla mesai ücreti tahakkukların yapıldığı saptanmıştır. Hesap pusulalarında davacının imzasının bulunmadığı dikkate alındığında, davacı işçinin maaşını aldığı bankaya müzekkere yazılarak banka hesap hareketlerinin celbi ile hesap pusulalarındaki miktarların davacıya ödenip ödenmediği araştırılmalıdır. Ödeme yapıldığının tespiti halinde, ödeme yapılan bu dönemlerde davacının daha fazla sürelerde çalışma yapıldığını yazılı delil ile ispatlayamadığı da gözetilerek, bu dönemlerin dışlanması gerekmektedir.

Davalı ... Şirketi tarafından dosyaya sunulan hesap pusulaları incelendiğinde;

2011, 2012 ve 2013 yıllarına ait Şubat, Nisan, Haziran, Eylül,Ekim ve Aralık ayları ile 2010 yılı Aralık aylarına ait hesap pusulalarının bulunmadığı, 2009 yılı Nisan ayı ile 2010 yılı Temmuz aylarına ait hesap pusulalarında da fazla mesai ücreti tahakkukunun olmadığı saptanmıştır.

Davacı 2 gün gündüz, 2 gün gece ve 2 gün dinlenme şeklinde çalışmakta olup, haftalık 45 saati aşan bir çalışması bulunmasa da gece çalışması yaptığı günlerde 7,5 saati geçen sürelerde fazla mesai ücretine hak kazandığı dikkate alınarak; hesap pusulası sunulmayan dönemler ile sunulupta fazla mesai ücreti tahakkuku olamayan dönemlerde buna göre hesaplama yapılarak alacak hüküm altına alınmalıdır. Eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde sonuca gidilmesi hatalıdır.

3- Ayrıca hükme esas alınan bilirkişi raporunda, genel tatil ve fazla çalışma ücreti alacakları hesaplanırken; çıplak brüt ücret yerine, giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplamaların yapılması da hatalı olup, ayrı bir bozma nedenidir.

F)SONUÇ:

Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, davalı ...'nin yararına takdir edilen 1.450,00 TL duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 31.01.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Bordro geldiği zamanda ise aynı şekilde şerh (itirazi kayıt) koyup fazlaya ilişkin haklarını saklı tutsunlar.Bunları yapmadığınız zaman maaş bordrosunda fazla mesai ve genel tatil gözükmesi durumunda dava açma olanağı kalmamakta olup aksini yazılı delil ile ispatlamak zorunda kalırsınız.

Abdurrahman KONYAR 

Özel Güvenlik Hakları