Türkiye’de İşçilerin Hiçbir Hakkı Yok!

DİSK/Genel-İş’in de üyesi olduğu Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC), geçtiğimiz günlerde işçi hakları ihlallerine ilişkin bir endeks yayımladı. Konfederasyon’un Nisan 2013 ve Mart 2014 arasında 139 ülkeden topladığı verilerle hazırladığı Küresel Haklar Endeksi’ne göre Türkiye, işçiler için dünyanın en kötü ülkeleri arasında.

161 ülkede 325 üye kuruluşu ve yüzde 40’ını kadınların oluşturduğu 176 milyon üyesi bulunan Konfederasyon’un yaptığı araştırmada ülkelerde işçilere sağlanan temel haklar, sendika kurma ve sendikalara katılma hakkı, sendikal faaliyet, toplu sözleşme hakları ve grev haklarına ilişkin verilere bakılarak bir değerlendirme yapıldı. En az işçi hakkı ihlali gerçekleşen ülkelere 1 puan, işçilerin haklarının neredeyse hiç garantisinin olmadığı ülkelere ise 5 puan verildi.

Türkiye 5 puan alarak dünyanın en kötü ülkeleri arasında yer aldı. Raporda Türkiye ile aynı puanı alan ülkeler için yapılan değerlendirmede “5 puanlı ülkeler, işçiler için en kötü ülkelerdir. Yasalarda işçilerin belli hakları belirtilse dahi işçilerin etkin olarak hiçbir hakkı bulunmuyor ve işçiler bu yüzden otokratik rejimlerin adaletsiz uygulamalarına maruz kalıyor” dendi. Malezya, Yunanistan, Kamboçya, Çin, Hindistan ve Nijerya da Türkiye ile aynı puanı alan ülkelerden bazıları.

En yüksek, yani 1 puanlı ülkeler arasında ise İsveç, Norveç, Danimarka, Fransa, Almanya, Finlandiya, Güney Afrika, Uruguay bulunuyor. Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu’nun değerlendirmesinde “Bu ülkelerde işçi hakları genel olarak garanti altındadır. İşçiler toplu olarak haklarını hükümet ve/veya şirketlerle birlikte koruyabilir ve çalışma koşullarını toplu sözleşmeler yoluyla iyileştirebilirler. Bu ülkelerde işçi hakkı ihlali yok denemez, ancak ihlaller düzenli olarak yinelenmez” ifadeleri kullanıldı.

Raporda aynı zamanda, artan güvencesiz çalışma biçimlerinin de işçi haklarının kullanılması önünde bir engel oluşturduğuna vurgu yapıldı. En az 87 ülkede belli işçi kategorilerinin yasal düzenlemelerde grev hakkının dışında tutulduğu, en az 37 ülkede ise meşru ve barışçıl grevler için para cezası hatta hapis cezası uygulandığı belirtildi. Bazı ülkelerde ise göçmen işçiler bu hakların hiçbirinden faydalanamıyor.