Doğum Parası ve Doğum İzni Hakkında Merak Ettiğin Her Şey!

DOĞUM PARASI NEDİR VE NE KADARDIR?

Doğum parası Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından annelere tanınan bir haktır.

2018 yılı itibariyle ilk çocuk için 300, ikinci çocuk için 400, üçüncü ve sonraki çocuklar için 600 TL’dir. Bu doğum yardımı tek seferlik yapılan bir yardımdır.

Doğum parası nasıl ve nereden alınır?

Başvuru için internet üzerinden doldurulan başvuru formu, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlükleri veya Sosyal Hizmet Merkezlerine iadeli taahhütlü mektupla gönderilir. Ödemeler PTT aracılığıyla T.C. kimlik numarası üzerinden havale ile yapılır.

Peki, çalışmayan anneye doğum parası verilir mi?

Doğum parası şartları, bebeğin sağ olması ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmasıdır. Doğum yapan annenin çalışıyor ya da çalışmıyor olması fark etmez. Çalışan anneye doğum parası verildiği gibi çalışmayan anneye de doğum parası verilir.

Çalışan annenin doğum izni ne kadardır? Hamilelik izni ve doğum sonrası izin hakları kaç haftadır?

4857 sayılı İş kanunu 74.maddesi-Kadın işçilerin hamilelik izni 8, doğum sonrası izin 8 olmak üzere toplam 16 haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Bu süre ücretli izin olarak nitelendirilir.

Talebi üzerine kadın işçiye, 16 haftalık sürenin tamamlanmasından sonra 6 aya kadar ücretsiz ssk doğum izni verilir.

Bu süreler yasal olarak kanun koyucu tarafından belirlendiğinden işverenin itiraz hakkı bulunmamaktadır.

Çalışan işçinin bu haklardan yaralanabilmesi için de belirli bir süre çalışması gerekmemektedir. Yasal olarak her zaman bu hakka sahiptir.

Peki, ikiz gebelikte doğum izni kaç hafta oluyor?

Çoğul gebeliklerde ise ikiz, üçüz vs fark etmeksizin doğum sonrası 8 haftalık analık izni süresine 2 hafta daha eklenerek 10 haftaya tamamlanır.

Bebek ve Çocuk Bakıcı Hizmetleri

Hamilelikte çalışabilir raporu kaçıncı haftada alınır? Bu halk arasında doğum raporu olarak da kullanılıyor mu?

32 haftalık gebelik yasal annelik izni süresinin başladığı haftadır. Çalışan bir anne 32. haftada doğum öncesi 8 haftalık yasal iznine ayrılma hakkı kazanır.

Fakat sağlık durumu ve işi çalışmasına el veriyorsa 32. haftada doktorundan 5 hafta daha çalışabileceğine dair hamileliğin 37. haftasına kadar geçerli bir gebelikte çalışabilir raporu alması gerekir. Bu rapor halk arasında doğum raporu olarak de geçer.

Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir. Yani doğum öncesindeki 8 haftalık izninden kullanmadığı her hafta doğum sonrasına dahil edilir. Doğum öncesi 8 haftalık yasal izninin 5 haftasını doğum sonrasındaki 8 haftaya ekleyerek 13 hafta izin yapabilir.

Hamilelikte çalışma saatleri nasıl düzenlenir? Doğum kadar çalıştığı süre boyunca iş yerinde özel hakları var mıdır?

Hamile kadınların çalışma saatleri diğer çalışanlardan farklılık göstermez. Fakat hamilelik süresince kadın işçiye periyodik kontroller için ücretli izin verilir. Hekim uygun görür ise hamile kadın, işçi sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu durumda işçinin ücretinde bir indirim yapılmaz.

Çalışan annenin süt izni ne kadardır?

Kadın işçilere, 1 yaşından küçük çocuklarını emzirmek için günde toplam 1,5 saat izin verilmesine süt izni denir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçinin kendisi belirler.

Esas olan süt izinlerinin günlük kullanılmasıdır. İzinlerin birleştirilerek haftalık, aylık veya yıllık toplu olarak kullandırılması yasaya aykırıdır.

Ancak işçinin talep etmesi halinde bu şekilde de kullanabilir. Genelde özellikle büyükşehirde ulaşım güçlüğünden kadın işçiler işe 1,5 saat geç gitmeyi ya da işten 1,5 saat erken çıkmayı tercih etmektedir.

Süt parası nedir? Ne kadardır?

Halk arasında süt parası denilen emzirme ödeneği ise; sağlık hizmeti sağlayan sigorta kollarından olan analık sigortasından yapılan sosyal sigortalar yardımlarından bir tanesidir.

Bu haktan yararlanabilmek için doğum yapan kişinin sigortalı olması gerekmektedir.

Kocası sigortalı olan ev hanımı da emzirme ödeneği alabilmektedir. 2018 yılı için 149 TL olup her doğum için bir kereye mahsus verilmektedir.

Hamileyken işten çıkarılma yasal mıdır? Hamileyken işten çıkartılma hakları nelerdir?

İş kanununa göre hamile işçinin işten çıkarılması geçerli veya haklı bir neden olamaz. İş kanunu çerçevesinde iş güvencesine tabi olan (iş yerinde en az 30 işçi çalışmalı) iş yerleri ve işçiler için bu nedenle bir fesih yapılması halinde fesih bildiriminin tebliğinden itibaren bir ay içerisinde işe iade davası açabilir.

Eğer işçi, iş güvencesi hükümlerinden yararlanamıyorsa, bu nedenle yapılacak fesihlerde ihbar süresinin 3 katı tutarında kötü niyet tazminatı isteme hakkı olacaktır. Fesih, her hâlükârda haklı bir nedene dayanmadığından kıdem ve ihbar tazminatı talep hakkı da kazanmaktadır.

İşveren açısından haklı nedenle işten çıkarmanın tek istisnası İş Kanunu 25 maddesi I bendi b fıkrasıdır.

İşverenin Fesih Hakkı 25’inci Maddenin;

I-Sağlık Sebepleri

b) İşçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve iş yerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulunca saptanması durumunda. İşçinin hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işveren için iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı; belirtilen hallerin işçinin iş yerindeki çalışma süresine göre 17 nci maddedeki bildirim sürelerini altı hafta aşmasından sonra doğar.

Bu durumda işçinin kıdemine göre belirlenen ihbar öneli süresine +6 hafta eklenerek bu süreyi aşarsa fesih hakkı doğacaktır. (ihbar süreleri, iş yerinde çalışma süresi 6 aydan az ise 2 hafta, 6 ay-1,5 yıl ise 4 hafta, 1,5 yıl-3 yıl ise 6 hafta, 3 yıldan fazla ise 8 hafta) Burada önemli olan husus gebelikte yaşanan sağlık sorunu nedeniyle alınan 6 haftalık raporun aralıksız olmasıdır. Bu durumda işveren haklı nedenle iş sözleşmesini feshedebilir.

Doğum borçlanması nedir, kimler yapabilir?

Doğum borçlanması; kadın çalışanlara sigorta, Bağ-Kur ya da diğer kapsamlardaki başlangıç tarihinden sonra doğan çocukları için gün borçlanması yaparak bu günleri hizmetten saydırmasına olanak sağlayan bir hak.

Statüsü fark etmeksizin tüm sigortalı kadınların doğum borçlanması yapabilme hakkı var. 4/a'lı, 4/b'li ve 4/c'li, yani SSK'lı, Bağ-Kur'lu ve Emekli Sandığı mensubu tüm sigortalı kadınlar doğum borçlanması yapabilir.

Doğum borçlanması yapmak için hizmet yerinin geçtiği sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine başvurarak, belirtilen adrese borçlanma talep dilekçesi vermen yeterli.

Doğum borçlanmasının şartları nelerdir?

Doğum borçlanması yapabilmek için gerekli olan şartlar şu şekilde:

• Doğum yapan kadının doğumdan önce sigortalı olarak çalışıyor olması gerekiyor.

• Sigortalılık öncesi doğumlar için borçlanma yapılamıyor.

• Çocuğun sağ bir şekilde doğması gerekiyor.

Doğum borçlanması kaç gün yapılır?

Doğum borçlanması, sigorta giriş tarihinden sonra doğan en fazla 3 çocuk için yapılabilir. Anne adına prim ödenmemiş olması koşuluyla, doğum tarihinden sonraki 24 aylık süre için borçlanma yapmak mümkün. Bu da her çocuk için 720 güne kadar doğum ödemesi yapılabilmesi anlamına geliyor.

Doğum borçlanması nasıl hesaplanır?

Doğum borçlanması hak sahibi olan kişilerin, prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenen günlük kazancın %32'si üzerinden hesaplanır. Hesaplama, borçlanma yapılmak istenildiği dönemde geçerli prime göre esas günlük kazancın alt ve üst sınırlarından yapılmaktadır.

Doğum borçlanması 2018 fiyatları şu şekilde:

• 01 Ocak 2018 ve 31 Aralık 2018 tarihleri arasında doğum borçlanması talebinde bulunmak istersen, günlük ödemen gereken en düşük doğum SGK borçlanması tutarı 21,64 TL.

• 01 Ocak 2018 ve 31 Aralık 2018 tarihleri arasında çocuk borçlanması talebinde bulunman halinde ödeyeceğin günlük en yüksek sigorta doğum ödemesi tutarıysa 162,32 TL.

Bu durumda doğum borçlanması tutarları şu şekilde oluyor:

• 1 çocuk için (720 gün) doğum borçlanması toplam: 15.580,80 TL,

• 2 çoçuk için doğum borçlanması (1.440 gün): 31.161,60 TL,

• 3 çoçuk için doğum borçlanması (2.160 gün): 46.742,40 TL.

Son olarak toparlarsak çalışan anne hakları doğum öncesi ve doğum sonrası süreçte özetle nelerdir?

4857 sayılı İş kanunu 74. maddesi-Kadın işçilerin doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8 olmak üzere toplam 16 haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır.

Ancak anne adayı, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile gebeliğin 37. haftasına kadar iş yerinde çalışabilir.

Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir. Yani doğum öncesindeki 8 haftalık izninden kullanmadığı her hafta doğum sonrasına dahil edilir.

Hamilelik süresince kadın işçiye deriyodik kontroller için ücretli izin verilir. Hekim uygun görür ise hamile kadın, işçi sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu durumda işçinin ücretinde bir indirim yapılmaz.

Talebi üzerine kadın işçiye, 16 haftalık sürenin tamamlanmasından (çoğul gebelikse 18 hafta) sonra 6 aya kadar ücretsiz izin verilir.

Bu süreler yasal olarak kanun koyucu tarafından belirlendiğinden işverenin itiraz hakkı bulunmamaktadır.

Çalışan işçinin bu haklardan yaralanabilmesi için de belirli bir süre çalışması gerekmemektedir. Yasal olarak her zaman bu hakka sahiptir.

Ancak işe başladığı ilk iki ay içinde hamile olduğunu öğrenirse işveren deneme süresi içerisinde olduğundan iş akdini sona erdirebilir.