Şirketlerin bordro hileleri iyice arttı. Maaşlar eksik yatıyor ya da tam gösterilmiyor

Bunu yapanların bir çoğu Müslüman'ım diye geçiniyorlar ancak bu kişilerin hiçbirinin Müslümanlıkla ilişkileri olmadığı açıktır. Ne hikmetse gavur diyip beğenmediğimiz yabancılar çalışanların haklarına daha çok riayet etmektedir. Peki biz ne biçim Müslümanız? İşverenlerimiz çalışanların haklarını gasp etmeyi kafa yoracağına markalaşma, kaliteli ürün üretmek, global şirketler haline gelmek için ne yazık ki çalışmıyorlar. Hal böyle olunca belli bir zaman sonra da çöküp yok oluyorlar. Temennimiz o ki işverenler çalışanların haklarına riayet etsin. Peki çalışanların suçu yok mu ? Elbette ki var. Yeteri kadar haklarını aramadıklarını, okumadıklarını, bana dokunmayan yılan bin yaşasın, aman bana ne gibi türlü türlü şeylerle ancak günü kurtarmaktadırlar. Özellikle bordro hilelerine karşı, fazla mesai ve genel tatil  konuları başta olmak üzere  Yargıtay içtihatları ve İş Kanunu ışığında aşağıda belirttiğimiz hususlara dikkat edilmesini rica ediyoruz. Peki bunlar nelerdir neler yapılmalıdır?

1) Çalışanlar maaş bordrosu gelmiyorsa imzalamıyorsa maaşları bankaya yatıyorsa, maaşı ATM'de değil banka gişelerinde çekip ''Ödenen para sadece maaşım olup fazlaya ilişkin haklarım saklıdır'' şeklinde şerh düşmeleri halinde ileride fazla mesai ve genel tatil alacakları konusunda yazılı delile gerek kalmadan haklarını alabilirler.

2) Bordro geldiği zamanda ise aynı şekilde şerh (itirazi kayıt) koyup fazlaya ilişkin haklarını saklı tutsunlar.

3) Bunları yapmadığınız zaman maaş bordrosunda fazla mesai ve genel tatil gözükmesi durumunda dava açma olanağı kalmamakta olup aksini yazılı delil ile ispatlamak zorunda kalırsınız.

4) Fazla mesai ve genel tatil  ispatı için vardiya devir teslim defteri, silah kayıt defteri, puantajalar, şiftler, nöbet devir teslim defteri gibi resmi belgeler ile ispatlanır. Tüm bu belgeler sizde bulunması gerekiyor. İşveren inkar edebilir. Bu yüzden elinizde mutlaka yukarda saydığımız belgelerin fazla mesai ve genel tatil yönünde olması kesin ve şarttır. Çalışırken düzenli olarak bu belgelerin birer örneğini kendinize alıp saklayın. Bu belgelerden birer örnek almak suç olmayıp yasal haklarınızdır. İşveren İş Kanunu gereği her ay başında çalışana bu ayın yapacağı mesainin saatlerini gösteren evrakları, çizelgeleri vermek zorundadır. Uygulamada buna uyulmadığı için çalışanların bu belgeleri kendi imkanlarıyla temin etmesi önemlidir.

5) Birçok şirketin çalışanların maaşlarını yatırırken avans veya benzeri açıklamalar yapılmaktadır. Maaşlarınızı çekerken açıklamalara dikkat edelim. Her ne şekilde olursa olsun, hesabınıza yatan parayı asla işverene vermeyin, yanlış oldu veya bu para senin hakkın değildir gibi olaylara asla inanmayın, kanmayın, zira elden verdiğiniz paraların geri dönüşü yoktur. Para isteyen işverenler için mutlaka Cumhuriyet Başsavcılığına başvuruda bulunalım.

6) İşverenlerin uygulamada en fazla yaptıkları bordro hilesi maaşı bölerek bir kısmını ücret, bir kısmını ise mesai olarak göstermesidir. Bunun nedeni devlete daha az vergi ve prim ödemek ayrıca mesai ve genel tatil parası ödememek suretiyle haksız kazanç elde etme yoluna gitmeleridir. Yukarda belirttiğimiz gibi bordrolara, bordro yoksa banka şubesinde verilen dekontlara şerh düşürüldüğü taktirde çalışanlar fazlaya ilişkin haklarını tanık dahil her türlü delil ile ispatlama imkanına kavuşur. Aksi halde çalışanın hak kaybı çok büyüktür. 

Abdurrahman KONYAR 

581 GÜVENLİK KORUMA-İŞ SEDNİKASI 

www.facebook.com/ozelguvenlikhaklari.org