Taşeron işçi kadroları için istihdam büroları çözüm mü

yılı taşeron işçiler için kadro getirecek mi? Taşeron işçi yasasında son durumu merakla bekleyen taşeron işçiler dört gözle kadro haberi bekliyor peki taşeron işçilere kadro ne zaman gelecek...

Milliyet yazarı Cem Kılıç bugünkü yazısında ele aldığı taşeron konusunda çarpıcı bir noktaya parmak bastı. Merakla beklenen taşeron kadrosu konusunda kamuda istihdama İŞKUR, özel sektörde ise özel istihdam büroları aracılık etttiğine dikkat çeken Kılıç, taşeronların isyan noktasına gelen kadro sıkıntılarına istihdam bürolarının çare bulup bulamayacağına ilişkin çarpıcı bir değerlendirme yaptı.

Özel istihdam bürolarını kamu istihdam kurumlarından ayıran önemli fark, hukuki statülerinden kaynaklanıyor. Özel istihdam büroları müşteri konumunda bulunan işverenlerden aldıkları ücret karşılığında faaliyetlerini sürdürmektedir.

ÖZEL İSTİHDAM BÜROLARI

AB direktifleri ve uyumu çerçevesinde şu an kuralsız süregiden fiili uygulamayı düzen altına almak gereğince geçici iş ilişkisi kurulması konusunda özel istihdam büroları yetkilendirilecek. Geçici iş ilişkisi ve bu ilişkiye aracılık etme ile esnek çalışma ilişkilerinin güvenceli bir ortamda yürütülmesi bu sayede sağlanabilir.

Çalışma hayatının esnekleştirilmesi uğruna kuralsız ve güvencesiz bir çalışma ortamına neden olunmamalı. Geçici iş ilişkisi işletmelerin ani ve değişen piyasa şartlarında geçici işgücü ihtiyacını karşılamaya yöneliktir.

YASAK OLMASI GEREKEN YERLER

ILO, AB düzenlemeleri ve ulusal uygulamalarda sürekli işler için geçici iş ilişkisinin kurulması öngörülmediğinden, özel istihdam bürolarına verilecek yetkinin bu amaca uygun olması gerekir.

Ödünç iş ilişkisinin, hamilelik, askerlik veya hastalık gibi nedenlerle işçinin iş sözleşmesinin askıda olduğu haller ya da sipariş, iş artışı gibi geçicilik arz eden istihdam ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulması sağlanmalıdır.

ÇALIŞAN ALEYHİNE DÖNÜŞMEDEN...

Ayrıca, süreklilik arz etmemekle beraber ağır ve tehlikeli işlerde, çok tehlikeli işyerlerinde, grev ve lokavta ayrılan işçilerin boşalttığı yerler ile toplu işçi çıkarılan işyerlerinde altı aylık süreyle geçici iş ilişkisi kurulması yasaklanarak bu istihdam türünün çalışan aleyhine dönüşmesi önlenmeli.

ŞARTLAR BAŞTAN BELİRLENMELİ

Herkesin geçici iş ilişkisine aracı olma imkanının önü kapatılarak, denetimli, sertifikalı yetkilendirilmiş kuruluşlar aracılığıyla, sınırlı ve güvenceli bir ilişkiler ağının kurulması önemlidir. Özel istihdam ilişkisi, bu konuda yetkilendirilmiş ve denetlenmiş uzman kuruluşlarla yerine getirilmelidir.

İSTİHDAM BÜROLARI NE KADAR YETERLİ?

Öncelikle istihdam bürolarının standardı ve bunların yetkilendirilmesi yanında herhangi bir teşebbüsün bu standart ve yetkiye sahip olmadan bu işe girişemeyeceği açıkça ifade edilmeli ve yasal olarak bunun önüne geçilmelidir.

Yetkili olmayan istihdam bürosu ile kurulan geçici iş ilişkisi geçersiz sayılmalı, çalışanın geçici iş ilişkisinin kurulduğu andan itibaren ödünç alan tarafından iş sözleşmesi ilişkisine göre istihdam edildiği kabul edilmelidir. Özel istihdam bürosunun geçici iş ilişkisinin kurulmasından dolayı işçiden herhangi bir ücret alamayacağı gibi sözleşmenin kurulma masraflarını da isteyemeyeceği kabul edilerek koruma sağlanmalıdır.

ALT İŞVERENE GEREK KALMAZ

Özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisi kurma hakkının tanınması, çalışma hayatının kanayan yarası olan taşeron işçiliğe çözüm olabilir. Özel istihdam büroları ile geçici iş ilişkisi kurulmasına imkan verilirse taşeron çalıştırılamayacak işlerde taşeron kullanımı yerine özel istihdam bürolarından geçici iş ilişkisi kurularak istihdam sağlanabilir. Diğer yandan, muvazaaya konu işler için de alt işverenlik mekanizmasına gerek kalmaz.

ASIL İŞİ YAPAN TAŞERON İŞÇİ NEDİR?

Taşeron, kendi işçilerini, bir işin yapımına yardımcı işlerde veya işin gereği uzmanlık gerektiren işlerde çalıştıran işverene denir. Yasada taşeron, “alt işveren” olarak düzenlenir.

Örneğin bir okulda eğitim verilmesi işi “asıl” iş, okulun temizlik işlerinin yapılması ise “yardımcı” iştir. Bu okulun temizlik işleri bir firmaya verilebilir. Bu firma kendi işçilerini bu okulun temizlik işlerinde çalıştırırsa taşeron işveren halini alır. Aynı şekilde okulun elektrik işlerinin yapılması da işin niteliği gereği “uzmanlık gerektiren” iştir.

Taşeron işçilerine karşı asıl işveren ve taşeron (alt işveren), birlikte yükümlülük taşır. Örneğin yukarıdaki örnekte okul idaresi, temizlik işini yapan taşeron işçilerin ücretlerinin ödenmemesinden veya diğer haklarının ihlal edilmesinden dolayı, taşeron firma ile birlikte doğrudan sorumludur. Bu okulda taşeron işçisi olarak çalışan işçi, işçilik hakları için hem taşeron firmaya hem de okul idaresine karşı dava açabilir