Yargıtay’dan 2 milyon özel güvenlik görevlisini ilgilendiren “üst araması” kararı

Yaklaşık 2 milyon özel güvenlik görevlisini ilgilendiren Yargıtay kararını Av. Ruşen Gültekin ve Emekli Emniyet Müdürü Feramuz Erdin Odatv’ye değerlendirdi.

Şehirlerarası otobüs terminali girişinde görev yapan özel güvenlik görevlilerinin üstünü aradığı, yabancı uyruklu kişiden bir miktar uyuşturucu madde ele geçirildi.

Olay yerine gelen polis ekiplerince gözaltına alınan şüpheli çıkarıldığı nöbetçi mahkemece tutuklanarak cezaevine gönderildi. Olayla ilgili başlatılan soruşturma sonucunda mahkeme, yabancı uyruklu kişinin mahkûmiyetine karar verdi. Temyiz edilen kararda Yargıtay, özel güvenlik görevlileri tarafından yapılan aramaların hukuken geçersiz olduğuna dikkat çekerek kararı oybirliğiyle bozdu.

“GÜVENLİK GÖREVLİSİNİN ARAMA YETKİSİ YOKTUR”

Türkiye’de yaklaşık 2 milyon özel güvenlik görevlisini yakından ilgilendiren kararı Av. Ruşen Gültekin ve Emekli Emniyet Müdürü Feramuz Erdin Odatv’ye değerlendirdi.

Polisin dahi kimlik sorması için ya önleme araması kararı alması ya da kimlik sorduğu kişiye duyduğu şüpheyi haklı kılan ‘makul şüphe’ sebebi olması gerektiğini ifade eden Ruşen Gültekin “Güvenlik görevlisinin arama yetkisi yoktur. Kimlik sormak için de hukuk içinde kalınması temel hak ve hürriyetlerin temelidir” dedi.

Yargıtay'ın mevcut mevzuata göre verdiği bu kararın eleştirilecek bir tarafının olmadığının altını çizen Feramuz Erdin ise bu karardan ‘arama yapılamaz’ sonucunun çıkarılamayacağını belirterek şunları söyledi: “Burada sadece ‘önleme araması’ sonucunda elde edilen suç unsurunun hukuka uygunluğu değerlendirilmiş ve delil olarak kabul edilemeyeceği kanaatine varılmıştır. O halde Yasama ve Yürütme erklerinin derhal harekete geçerek önleme aramasında elde edilen suç unsurları ile ilgili kanuni boşluğu doldurması gerekiyor.”

“GÜCÜ MEŞRU KILAN ŞEY HUKUKA UYGUNLUĞUDUR”

“Önleme araması kararı olmadan bir yere gidip veya bir yerde durup oradaki herkese, oradan geçen herkese kimlik sorulamaz” diyen Av. Ruşen Gültekin sözlerine şöyle devam etti:

“Böyle bir uygulama sıkıyönetim ilanına bağlı uygulamadır. Yazılı kararı yani önleme araması kararı şarttır. Polis her canı istediğinde herkese yönelik kimlik taraması yapamaz. İlgiliyi kolluk birimine götürme ve arama kararı olmadan yetkisiz güvenlik ile suç soruşturması başlatılması tamamen hukuk dışı ve konusu suç teşkil eden davranışlardır. Güvenliği sağlamak bireysel hak ve özgürlükleri ihlal etme anlamına gelmez. Kimse bizim güvenliğimizi sağlama bahanesiyle haklarımızı ihlal edemez.

Şunu da unutmamak gerekir; güç ve zor kullanma yetkisi verilmiş devlet görevlilerinin kullandığı gücü meşru kılan şey, hukuka uygun oluşudur. Hukuka aykırı güç kullanana, arama yapana hukuk cevaz veremez. Hukuka aykırı toplanan delil hükme esas olmaz. Karar çok doğru”

“YASAL DÜZENLEMEYLE KAFA KARIŞIKLIĞI GİDERİLMELİ”

Türkiye'de bir güvenlik riski olduğunu ve önleme arasından vazgeçmenin mümkün olmadığına dikkat çeken Odatv Güvenlik Uzmanı Feramuz Erdin, “Etkinlikler, toplu taşıma ve toplu yaşam alanlarının çoğuna arama yapılarak girilir. İstanbul metrosunda kadınları bıçakla tehdit eden saldırganın görüntüleri hafızalarımızda hala tazeliğini koruyor. Toplum olarak orada bile bir sorumlu arayışına girmiştik” dedi.

Feramuz Erdin sözlerini şöyle noktaladı:

“Güvenlik personeli böyle bir karar karşısında kafa karışıklığı yaşayabilir.  Güvenlik görevlisinin ruhsatsız bir silahı ‘nasılsa bu delil olarak sayılmıyor’ diyerek salıvermesi ise mümkün değil. O zaman önleme araması neden var?

Türkiye'de çeşitli kurumlarda önleme araması yapan yüz binlerce güvenlik görevlisi var. Bu hizmetin genel asayişe katkısını göz ardı edemeyiz. Hemen bir yasal düzenleme ile kafa karışıklığı giderilmelidir.”

Ersin Eroğlu