İŞ HUKUK İŞÇİ HAKLARI Anayasa Mahkemesi'nden kritik karar! Yüzde 3'lük baraj

Böylece Türkiye’de sendikacılık ve örgütlenme özgürlüğü önündeki engellerden biri daha kalktı. Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) iptal kararını değerlendiren Aksiyon İşçi Sendikaları Konfederasyonu Genel Başkanı Vedat Öztürk, Yüksek Mahkeme’nin geç de olsa örgütlenme özgürlüğü ve eşitlikten yana bir karar verdiğini söyledi.

Vedat Öztürk, karar ilişkin yaptığı açıklamada çağdaş dünyada sendikalaşma teşvik edilirken, Türkiye’de ise siyasi iktidarın emekçilerin örgütlenmesini engellemek, sendikaları zayıflatmak için Anayasa ve uluslararası yasaları da hiçe sayarak 2013’ten sonra kurulan sendikalara yüzde 3 barajı getirdiğini savundu.

Öztürk, şöyle konuştu: “Bu hukuksuzluğa, yıllardır sendikacılık yapan Türk İş, Hak İş ve DİSK’ten ilginç şekilde hiçbir tepki gelmemişti. Bu aynı zamanda çoğulculuktan duyulan bir korkunun da yansımasıydı. Çünkü daha önce kurulmuş olan sendikalara yüzde 1 barajı uygulanırken bizim gibi yeni sendikalara haksız ve hukuksuz şekilde yüzde 3 barajı dayatıldı. Belki de iktidar, mevcut sendikalarla yıllar içerisinde sağlanmış olan adı konulmamış bir konsensüsü korumak için emekçiler adına yeni ses ve yeni taleplerin ortaya çıkmasını engellemek istedi. Ama hukuksuzluk Yüksek Mahkeme’den döndü.

Bu karar geç kalmış bir karardır. Biz daha ilk günden açıkça Anayasa’nın ihlal edildiği konusunda uyarmıştık. Uzun zamandın bu konuda hukuk mücadelesi veriyorduk. Pak Turizm İşçileri sendikamızla birlikte konuyu Anayasa Mahkemesi'ne taşımıştık. Bu mücadelemizin sonunda, çok şükür sendikal tarihimizin dönüm noktalarından birini oluşturacak bir başarı elde ettik.”

Öztürk, “Barajlı sendikacılık uygulamasında emekçiler özgür iradesiyle dilediği ve kendi haklarını en işi şekilde savunacağına inandığı sendikalara üye olamıyordu. Sendikalı olmanın bir yararını görebilmek için Toplu İş Sözleşmesi (TİS) yapma yetkisi olan sendikalara yöneliyordu. Biz halen uygulanmakta olan yüzde 1’lik barajın da hukuksuz olduğunu ve emek örgütlerini zayıflattığını düşünüyoruz. Ama en azından yüzde 3’ten daha makul bir barajdır. Dahası, en azından bütün sendikalar için aynı baraj geçerli olacak. Yani daha adil ve eşit bir sendikal mücadele zemini sunuyor.” dedi.

SENDİKAL TEKELLEŞME DÖNEMİ BİTİYOR

“Türkiye sendikal tarihinde yeni bir dönem başlıyor.” diyen Öztürk, şöyle devam etti:

Meydan artık ‘nasıl olsa TİS yetkisi bende’ anlayışıyla rehavet içerisinde doğru dürüst sendikacılık yapmayan sendikalara kalmayacak. Sendikal tekelleşme dönemi bitiyor.

Bundan böyle tüm sendikalar, emekçinin hakkını en iyi şekilde savunmak için birbiriyle yarışmak zorunda kalacak. Baraj engelini aşan işçiler, beğenmediği sendikalara mahkum olmaktan kurtulup dilediği sendikada örgütlenebilecek. Biz Aksiyon İşçi Sendikaları Konfederasyonu olarak, çatımız altındaki 20 sendikamızla birlikte Türkiye’de sendikacılığa yeni bir ivme, yepyeni bir vizyon kazandıracağız. Kırıp dökmeden, çatışarak değil diyalog kurarak ama aynı zamanda kimsenin arka bahçesi olmadan, hiçbir güç karşısında emeğin hakkından vazgeçmeden sendikacılık yapacağız.

Çağımız koşullarında en etkili sendikacılığın nasıl yapılacağını, bugüne kadar örgütlendiği sendikalarda hayal kırıklığına uğrayanlar da, Bursa’da sendikasız şekilde hakkını aramaya çalışan otomotiv işçileri de, yeraltında ölümlerin hesabını soramayan madenci de görecek.”

SÜREÇ NASIL BAŞLAYIP, SONUÇLANDI?

Anayasa Mahkemesi, ana muhalefet partisi ve Aksiyon İş’e bağlı Pak Turizm İş’in başvurusu üzerine, 2013’ten sonra kurulan sendikalara Toplu İş Sözleşmesi (TİS) yapabilmeleri için getirilen yüzde 3 barajını Anayasa'ya aykırı buldu. Hükümetin, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nda 2012 yılında yaptığı değişiklikle getirilen baraj tüm sendikalar için yüzde 3’ten yüzde 1’e düşürüldü.

Anayasa Mahkemesi bu kararı oybirliğiyle aldı. Bu kararıyla sendikal faaliyet ve örgütlenme hakkı önündeki bir engeli ortadan kaldıran Anayasa Mahkemesi, sendikalar arasında uygulanan ayrımcılığa da son vermiş oldu.

Çünkü hükümetin düzenlediği kanunla, 2013’den sonra kurulan sendikalara yüzde 3 barajı uygulanırken, daha önce kurulmuş olan sendikalara ise yüzde 1 barajı uygulanıyordu. Bundan böyle bütün sendikalar, örgütlendikleri iş kolunda yüzde 1 üye sayısına ulaştıkları andan itibaren toplu sözleşme hakkı kazanacaklar.

(CİHAN)