Türkiye’nin ilk erken yaşta evliliklere yönelik erkek algısı raporu yayınlandı

UN Women öncülüğünde SAM Araştırma ve Danışmanlık tarafından yürütülen araştırmaya dayanan rapor, Türkiye’de çocuk yaşta, erken ve zorla evlilik (ÇEZE) algısı, ÇEZE’ye karşı tutumlar ve ÇEZE’nin altında yatan nedenler ve etkilerine dair detaylı bir analiz sunuyor.

Türkiye’nin farklı şehirlerinde yaşayan erkekler ve kadınlarla yürütülen görüşmelerden elde edilen nicel ve nitel verilere dayanan rapor, Türkiye’de çocukluk ve yetişkinlik, evlilik yaşı ve uygulamaları, aile ve ilişkiler, bireysellik, toplumsal cinsiyet eşitliği, cinsiyet normları ve ÇEZE gibi kavramlara dair algı ve tutumları haritalandırıyor.

Rapora göre;

Erkeklerin %10’u ergenliğe giren kız çocuklarının evliliğe hazır olduğunu düşünürken, yalnızca %2.5’i bunun oğlan çocukları için geçerli olduğunu düşünüyor

Katılımcıların %18.1’i ÇEZE’nin bir cezası olmaması gerektiğini düşünüyor.

Bir kız çocuğu icin evlilik kararı alırken son sözün baba ve annede olduğunu söyleyenler %27.9 iken oğlan çocuğu için bu oran %23.8.

ÇEZE’ye şahit olduğunda “dogru bulmuyorum ama bununla ilgilenecek kişi ben değilim” diyenlerin oranı %36.8

Katılımcılar arasında annesinin çocuk yaşta evlendiğini söyleyenlerin oranı %26.7 iken babasının çocuk yaşta evlendiğini söyleyenlerin oranı %7.18

ÇEZE nedeniyle okula devam edemeyen kız çocuğu oranı %19 iken, oğlan çocuklarında bu oran %10.5

Evli katılımcıların %18’i akraba evliliği yaptığını belirtiyor.

Rapor, nitel bulgular kapsamında katılımcıların erken yaşta evlilikle ilgili görüşlerine de yer veriyor:

“Örneğin ben 17 yaşıma geldiğimde, zaten benimki zorunlu bir evlilik oldu, istemediğim halde. İşte sen büyümüşsün, adam olmuşsun, evlenmen gerekiyor. Zaten burada hani belli bir, 17 yaşına geldiğinde direkt evlenirler. Hani adam olduğun için. Ben zorunlu bir evlilik yaptım ve hala büyüdüğümü fark etmemişim. (Mardin/ Erkek/18-25 yaş”

“Kadın 35 yaşına basarken kimse onu istemez. ( Erkek/18-60 yaş/GKASV)”

“Ama erkek ve kadın arasındaki farklılıklar var. Kadın genç yaşta evlenmezse, evlenme şansı azalır. (Erkek/18-60 yaş/GKASV)”

“Benim amcamın kızı, 15 yaşında evlendi, 16 yaşında anne oldu. Kendisi annelik yapmıyor çocuklarına, yengem tarafından çocuk büyütülüyor …O yüzden kendilerini büyütürlerken çocuklarını büyütüyorlar. Her şey yarım kalmış oluyor, eksik kalmış oluyor. Ezilmiş oluyorlar. (Kadın/18-60 yaş)”

“Şimdi benim eşim 14 yaşındaydı, amcamın kızıydı, ara¬mızda 8 yaş fark var, askerliği bitirmiştim bir yıl sonra evlendim. Önemli olan ahlakıydı, her şeyini beğenerek, geleceğe dönük, onunla evlendim. Kızım 22 yaşında evlendi. Onu da amcasının oğluna verdim. (Erkek -18-60 yaş)”

Rapor, erkeklerin ve oğlan çocuklarının, davranış değişikliği yaratılmasında, ÇEZE’nin ortadan kaldırılmasında ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasında daha güçlü bir rol oynamalarını kolaylaştıracak önemli bir rehberlik sunuyor. Rapor bulgularının, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ile uyum içinde, Türkiye’deki zararlı sosyal norm ve tutumların dönüştürülmesine katkıda bulunması amaçlanıyor.

“Çocuk Yaşta, Erken ve Zorla Evliliklere İlişkin Erkek Algısı” raporu, İsveç’in İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı (SIDA) aracılığıyla sağladığı finansal destek ile ‘Çocuk Yaşta, Erken ve Zorla Evliliklerin Önlenmesi Birleşmiş Milletler Ortak Programı’ kapsamında UN Women tarafından hayata geçirildi.